Pojęcia rehabilitacji, fizjoterapii i fizykoterapii są powszechnie używane, jednak często nie są do końca jasne. Zdarza się również, że są używane jako synonimy. Warto przyjrzeć się każdemu z tych pojęć osobno.

W Polsce powszechnie uważa się terminy „fizjoterapia” i „rehabilitacja” za synonimy i dość często są używane zamiennie, choć jest to błędem merytorycznym. Czym w zasadzie różnią się te dwa słowa? Czy różnica znaczeń jest tak duża, ze nie można stosować ich naprzemiennie?

Czym się różni fizjoterapia od fizykoterapii?

Fizjoterapia (ang. physical therapy, physiotherapy, PT) jest pojęciem nierozerwalnie związanym z „rehabilitacją medyczną”. Przez fizjoterapię rozumie się zespół metod leczniczych wykorzystujących zjawisko reaktywności organizmu na bodźce. Specjalistami z zakresu stosowania fizjoterapii są fizjoterapeuci. Rozróżnia się następujące działy fizjoterapii:

• balneoterapię
• klimatoterapię
• hydroterapię
• kinezyterapię
• terapię manualną
• masaż leczniczy
• ergoterapię
• fizykoterapię

Celem fizjoterapii jest zapobieganie postępowi i nawrotom choroby, usuwanie różnych dolegliwości i przywracanie sprawności fizycznej.

Rehabilitacja jest procesem, który dąży do poprawy jakości życia pacjenta. W swej historii była ona głównie wiązana z chorobami narządu ruchu, jednak obejmuje ona cały proces leczniczy poprzez aktywność ruchową i psychiczną (której rola jest olbrzymia). W szeroko pojmowanym procesie rehabilitacji wyróżnia się fizjoterapię (rehabilitację ruchową/fizyczną). Fizjoterapia oznacza świadczenie zabiegów mających na celu rozwijanie, utrzymywanie i przywracanie maksymalnych zdolności ruchowych i funkcjonalnych pacjentom.

Fizykoterapia to jedna z form fizjoterapii i część medycyny fizykalnej, w której na organizm oddziałuje się rozmaitymi bodźcami fizycznymi, pobieranymi z natury (Słońce, borowina) lub wytwarzanymi specjalnymi urządzeniami (krioterapia, prądy różnego rodzaju).

Rehabilitacja jest pojęciem znacznie szerszym niż fizjoterapia. W zakres rehabilitacji medycznej wchodzi, oprócz usprawniania ruchowego, również rehabilitacja społeczna, psychologiczna i zawodowa. Mimo, iż fizjoterapia teoretycznie zajmuje się jedynie usprawnianiem ruchowym, terapeuci są nauczeni patrzeć na pacjentów holistycznie, wykraczając poza schemat i zahaczając o dziedzinę rehabilitacji społecznej i zawodowej.

Skoro fizjoterapia to metoda leczenia wykorzystująca wrażliwość na bodźce, co to jest fizykoterapia? Najprościej powiedzieć, że jest to po prostu dział fizjoterapii. Fizykoterapia wykorzystuje jedynie takie naturalne czynniki, jak temperatura, promieniowanie UV, prąd elektryczny czy ultradźwięki.

Rehabilitacja ruchowa również wspomagana jest przez zabiegi fizykoterapii, które pomagają w zwiększeniu ogólnej wydolności organizmu, zwalczają ból i stany zapalne oraz wspomagają pracę narządów wewnętrznych. Fizykoterapia jest podstawą leczenia uzdrowiskowego. Do zabiegów fizykoterapeutycznych zaliczamy kriokomorę, laseroterapię, elektrolecznictwo, magnetoterapię, terapię ultradźwiękami jak również saunę czy łaźnię.

Poznaj lecznicze działanie ultradźwięków. Zobacz: Ultradźwięki w fizykoterapii

Fizykoterapia jest zatem jedną z leczniczych metod fizjoterapii. Mimo że oba pojęcia są ze sobą związane warto zapamiętać, że nie są to synonimy.

Pojęcia „fizjoterapia” i „rehabilitacja” nie są sobie równoznaczne, co nie pozwala nam oficjalnie uznać ich za synonimy. Ale też mają wiele wspólnego, często się wzajemnie przenikają, więc nie można się dziwić, że zwyczajowo uznawane są za pojęcia tożsame. Najważniejsze, żeby każdy wiedział, że chodzi o pracę z osobami niepełnosprawnymi lub cierpiącymi na różnego rodzaju dolegliwości bólowe.