Flawonoidy to związki bioaktywne występujące bardzo powszechnie w warzywach i owocach. Nadają roślinom barwę i pełnią w nich wiele innych istotnych funkcji. Dotychczas poznano i opisano około 4 tysiące związków flawonoidowych. Ze względu na różnice w budowie dzieli się je na:

• flawanony,
• flawanole,
• flawony,
• izoflawony,
• flawonole.

Źródłem flawonoidów są owoce cytrusowe, zielone rośliny liściaste oraz rośliny strączkowe. Ponadto produktami, w których możemy znaleźć te substancje, są kawa, kakao, a nawet czerwone wino. Związków flawonowych dostarczają nam warzywa (buraki, pomidory, cebula, papryka, brokuły, seler), przyprawy, niektóre ze zbóż, a także wiele innych roślin. Bardzo ważne jest zatem zdrowe odżywianie się, czyli dieta bazująca w dużej mierze na owocach i warzywach.

Zauważa się możliwość działania przeciwnowotworowego flawonoidów, dlatego warto chociażby pić zieloną herbatę, która może zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka płuc. Największą ilość flawonoidów znajdziemy w żywności, która nie została poddana obróbce termicznej.

Flawonoidy wykazują działanie:

• przeciwzapalne,
• przeciwnowotworowe,
• przeciwmiażdżycowe
• zapobiegające powstawaniu zakrzepów,
• antyarytmiczne,
• obniżające ciśnienie krwi,
• rozkurczowe,
• moczopędne,
• detoksykujące,
• przeciwbakteryjne,
• przeciwwirusowe,
• przeciwalergiczne.

Metabolizm flawonoidów nie został dobrze poznany, jednak szacuje się, że co najmniej w połowie związki te przechodzą z przewodu pokarmowego do krwi w postaci niezmienionej, a pozostałe są metabolizowane głównie w wątrobie i jelitach. Ich szerokie prozdrowotne działanie wynika z aktywności przeciwutleniającej, która jest zależna od ilości grup hydroksylowych oraz ich położenia względem siebie.

Autyzm dotyczy zaburzeń na każdej płaszczyźnie życia. Problemy obejmują interakcje społeczne, odczuwanie wrażeń zmysłowych, komunikowanie się i ogólne zachowania. Autyzm trwa całe życie, ale jego objawy zmieniają się wraz z rozwojem człowieka. Pierwsze objawy pojawiają się u dzieci od trzeciego roku życia, ale mogą wystąpić już po urodzeniu. Częstość występowania szacuje się na 60-70 przypadków na 10 000 osób. Choroba występuje 4-krotnie częściej u chłopców niż u dziewczynek, chociaż u dziewczynek charakteryzuje się cięższym przebiegiem.

Autyzm wymienia się jako jedno z zaburzeń rozwojowych u dzieci, ale autyzm wczesnodziecięcy nie jest przypadłością, która dotyczy wyłącznie dzieci. Nazwę zawdzięcza pojawiającym się bardzo wcześnie (przed 30. miesiącem życia) symptomom. Diagnozę można postawić też u dorosłych. Częściej występuje u chłopców, ale objawy silniejsze są u dziewczynek. Z autyzmu nie można się wyleczyć, ale im szybciej postawiona zostanie diagnoza, tym lepiej. Wdrożone niezbędne leczenie terapeutyczne może zapewnić autystycznemu dziecku względnie normalne warunki rozwoju. Niezwykle istotna jest też odpowiednia opieka. Zastosowanie terapii w ciągu pierwszych 3 lat życia zapewnia najlepsze wyniki. Ważne są odpowiednio dobrane, zindywidualizowane programy terapeutyczne. Celem jest dostosowanie dziecka do samodzielnego funkcjonowania. Istnieje wiele rodzajów terapii, jednak najbardziej korzystne są terapie behawioralne. Niestety autyzm u niemowlaków nie wywołuje oczywistych i łatwych do uchwycenia objawów, co skutkuje tym, że diagnoza często stawiana jest zbyt późno (zwykle dopiero w przedszkolu lub szkole).

W Polsce istnieje kilkanaście metod terapii autyzmu. Niektóre metody są specyficzne jedynie dla autyzmu i mają na celu całościowe wspomaganie rozwoju osoby autystycznej. Inne metody są metodami wspomagającymi, to znaczy, że są pomocne w rozwijaniu konkretnej umiejętności/sfery rozwoju lub w odpowiedzi na konkretne wyzwanie np. komunikacja alternatywna umożliwia naukę komunikacji osobom, które nie posługują się mową.

Wspomaganie rozwoju jest zawsze „szyte na miarę” to znaczy, że jest dopasowane do indywidualnej sytuacji, potrzeb, wyzwań i umiejętności.

Całościowe metody terapii autyzmu dostępne w Polsce

• Metoda behawioralna
• TEACCH
• Metoda ESDM (Early Start Denver Model)
• RDI
• Metoda Opcji
• Model DIR/Floortime
• Metoda 3i

Metody wspierające terapię autyzmu

• Metoda Weroniki Sherborne
• MDS – Metoda Dobrego Startu
• Metoda Thomatisa
• Dogoterapia
• Hipoterpia
• Metoda Aktywności Knillów
• Biofeedback
• Muzykoterapia
• Logorytmika
• Integracja Sensoryczna
• Handle
• Gimnastyka Mózgu P. Dennisona
• Komunikacja Alternatywna AAC
• Metoda Affolter
• Metoda symultaniczno- sekwencyjna
• Terpia więzi i dialogu prof. Olechnowicz
• Arteterapia
• Metoda VIT

Po czym poznać autyzm?

Objawy zaburzenia autystycznego, ze względu na intensywność występowania, mogą być bardzo różne – od praktycznie niedostrzegalnych, do utrudniających codzienne funkcjonowanie. Tym samym rozwój intelektualny autysty może przebiegać prawidłowo lub z niepełnosprawnością umysłową. Nie jest możliwe usystematyzowanie typów, rodzajów i intensywności nasilenia objawów autyzmu u wszystkich osób dotkniętych tych zaburzeniem. Określeniem „spektrum zaburzeń autystycznych” systematyzuje się zatem jedynie dużą grupę pacjentów.

Do najczęściej spotykanych objawów autyzmu należą: brak reakcji na polecenia rodziców i nauczycieli, trudności z wyrażaniem emocji, problemy z nawiązaniem kontaktu z rówieśnikami (czy wręcz unikanie takiego kontaktu), brak porozumiewania się za pomocą mowy, mimiki lub gestów. Częstokroć takie zachowanie autysty, przejawiające się częściowym lub całkowitym zamykaniem się na rzeczywistość, interpretowane jest przez środowisko jako dziwne. Do innych symptomów należy między innymi nietolerancja dla nowości, związana z odebraniem poczucia bezpieczeństwa. Zmiana codziennej trasy do sklepu, zmiana koloru pościeli czy inne tego typu ingerencje w codzienną rzeczywistość autysty mogą wywołać u niego mocny lęk oraz sprzeciw. Do objawów niejednokrotnie można również zaliczyć nadwrażliwość zmysłową – unikanie dotyku, określonych rodzajów dźwięków czy zapachów.

Często autyzm można rozpoznać poprzez ruchową niezgrabność lub nietypowe, powtarzające się zachowania, takie jak maszerowanie w koło czy kompulsywne pstrykanie palcami. Z kolei objawami towarzyszącymi rozwojowi aparatu mowy i artykulacji są nierzadko trudności w uczeniu się nowych wyrazów, zwrotów czy słów, a ponadto zapominanie ich. Można ponadto zaobserwować tworzenie własnego, indywidualnego języka czy niezrozumienie koncepcji takich literackich figur jak symbol lub metafora – dosłowna interpretacja wielu potocznych stwierdzeń również będzie więc świadczyć o zaburzeniach autystycznych.

Leczenie autyzmu u dzieci jest dość trudne, ze względu na różnorodne przyczyny leżące u podstaw zaburzeń ze spektrum autyzmu. Nie oznacza to jednak, że jest ono niemożliwie. Współczesna medycyna dysponuje wieloma metodami diagnostycznymi, dzięki którym lekarz może zastanawiać się, jak leczyć autyzm dziecięcy. Badania psychiatryczne oraz obserwacja upewniają specjalistę w tym, że ma on do czynienia z objawami ze spektrum autyzmu. Natomiast badania neurologiczne i badania genetyczne dzieci  dają szansę na poznanie przyczyny zaburzeń. Dopiero gdy zostanie postawiona diagnoza, w niektórych przypadkach możliwe jest wdrożenie leczenia, które poprawi funkcjonowanie chorego.

Autyzm nie jest chorobą, dlatego nie można go wyleczyć. W tym procesie najważniejsze jest szybkie rozpoznanie i wdrożenie terapii we współpracy ze specjalistami: neurologiem, psychiatrą, psychologiem i logepedą. Możliwe jest wówczas wspieranie osób ze spektrum autyzmu i przygotowywanie ich do funkcjonowania w społeczeństwie, w przyszłości. Nie ma jednak konkretnego sposobu, aby  mózg osoby chorej na autyzm nagle zaczął pracować w taki sposób, jak u większości ludzi. Coraz powszechniejsze jest edukowanie społeczeństwa w zakresie tolerancji dla odmienności i wyjątkowości osób inaczej funkcjonujących, w tym z autyzmem.

Przedszkole dla dzieci z autyzmem https://www.piccolo.waw.pl/przedszkole-dla-dzieci-niepelnosprawnych . Strona przedszkola https://www.piccolo.waw.pl/ .

Do okulisty udajemy się, gdy z naszym wzrokiem lub oczami zaczyna dziać się coś nieprawidłowego. Okulista zajmuje się leczeniem wad wzroku oraz chorób narządów wzroku, takich jak zez, jaskra, zaćma, zapalenie spojówek, zwyrodnienie plamki żółtej AMD, różnego rodzaju zapalenia oczne czy też nowotwór i wiele innych. 

Okulista leczy:

• choroby spojówek – zapalenie spojówek (bakteryjne, wirusowe, opryszczkowe, chlamydiowe, atopowe, alergiczne, kontaktowe), wylew podspojówkowy, zmiany barwnikowe spojówek, zespół suchego oka;
• choroby powiek – podwinięcie, odwinięcie i opadnięcie powieki, wrodzona szczelina powiek, rak kolczystokomórkowy powiek, rak podstawnokomórkowy powiek, złośliwe i łagodne guzy powiek, zmiany barwnikowe powiek;
• choroby narządu łzowego: zapalenie gruczołu łzowego, zapalenie kanalika łzowego, zapalenie woreczka łzowego;
• choroby gałki ocznej – bielmo, zaćma, zapalenie rogówki, rozmiękanie rogówki, zwyrodnienia barwnikowe siatkówki;
• choroby oczodołu – jaskra, ropowica, zapalenie oczodołu;
• choroby nerwu wzrokowego – zapalenie nerwu wzrokowego, niedowidzenie połowiczne dwuskroniowe;
• diagnozowanie wad wzroku – krótkowzroczność, dalekowzroczność, astygmatyzm, prezbiopia.

U okulisty, pojawiamy się jednak nie tylko wtedy, kiedy zauważamy u siebie problem ze wzrokiem, ale często także i po to, by wykonać różnego rodzaju badania. Niekiedy są nam one niezbędne aby uzyskać prawo jazdy lub zostać dopuszczonym do pracy.

Nie wszystkie choroby i wady wzroku dają nam sygnały, że dzieje się coś niepokojącego. Niektóre choroby rozwijają się w sposób podstępny, nie dając żadnych oznak. To, co powinno nas zaniepokoić to z pewnością:

• mrużenie i wytężanie wzroku podczas oglądania telewizji, czytania czy „wypatrywania” czegoś.
• Zbyt częste mruganie.
• Często pojawiające się stany zapalne spojówek.
• Problemy z ostrością widzenia.
• Bóle głowy
• Widoczne zmiany w gałce ocznej np. pęknięcia naczynek.
• Odczuwanie notorycznego zmęczenia oczu.
• Pieczenie, swędzenie
• Uczucie suchych oczu.

Wszystkie te sygnały mogą świadczyć o rozwijających się wadach lub chorobach oczu, dlatego warto jak najszybciej umówić się na wizytę u okulisty, który zbada wzrok i zdiagnozuje problem.

Nie tylko wady wzroku powinny być powodem wizyty u okulisty, ale również np. zmiany zapalne oczu i rozrostowe w obrębie gałki ocznej i powiek. Zmiany takie mogą być powodem trwałych zmian, prowadzących do pogorszenia widzenia, a nawet utraty wzroku.

Okulista
To lekarz, który ukończył kilkuletnie studia medyczne i uzyskał odpowiednią specjalność. Specjalizuje się w diagnozowaniu i leczeniu chorób oczu – np. jaskry, zaćmy, schorzeń siatkówki czy zapalenia spojówek. Posiada uprawnienia do wystawiania recept i przepisywania leków oraz przeprowadzenia zabiegów, kiedy są one konieczne. Okulista posiada szeroką widzę na temat korekcji wad wzroku. Względem wiedzy optometrystów, okuliści posiadają szerszą wiedzę jedynie w zakresie ogólnej edukacji medycznej.

Optometrysta
Optometrysta to podobnie jak okulista zawód medyczny, jednak optometryści nie zajmują się wykrywaniem i leczeniem chorób narządu wzroku, a diagnozowaniem i korekcją wad wzroku. Należą do nich: krótkowzroczność, nadwzroczność, astygmatyzm, prezbiopia (starowzroczność). Optometrysta diagnozuje też zaburzenia widzenia obuocznego, takie jak zez, heteroforia (zez ukryty) czy zaburzenia akomodacji (tzw. nastawność oka – dostosowanie się oka do oglądania przedmiotów znajdujących się w różnych odległościach). Optometrystą zostaje osoba, która ukończyła studia magisterskie na kierunku lub specjalności optometria lub studia podyplomowe z optometrii.
Coraz częściej zdarza się, że optycy są też optometrystami. Wtedy w salonie optycznym mogą oni wykonać stosowne testy i pomiary umożliwiające rozpoznanie odstępstw od normy, a to pozwoli na zastosowanie odpowiednich okularów lub soczewek kontaktowych.

Optyk
Analizuje i interpretuje recepty wystawione przez optometrysta lub okulistę. Określa rodzaj soczewek idealny dla potrzeb pacjenta. Zajmuje się przygotowywaniem soczewek pod oprawy, reguluje i naprawia je. Jest osobą, która zajmuje się doborem odpowiednich soczewek i montażem gotowych okularów. Od doświadczonego optyka, który posiada odpowiednie kwalifikacje możemy otrzymać rzetelne informacje m.in. na temat zalet i wad poszczególnych produktów. Ponadto kompetentny specjalista w salonie optycznym, wytłumaczy jak wybierać oprawki i pomoże zrozumieć, dlaczego często nasz wybór nie jest właściwy. Dlatego więc warto wystrzegać się kontaktu ze „sprzedawcami okularów” nieposiadających rzetelnej wiedzy – niestety często spotykanych w dużych sieciówkach.

Czynniki wpływające na wady i choroby oczu

Wzrok to najważniejszy zmysł, a oko to jedno z najbardziej wrażliwych i delikatnych organów człowieka. Jest wiele czynników, które wpływają na problemy z widzeniem. Zaliczamy do nich:

•  długa praca przy komputerze
•  czytanie przy złym oświetleniu
•  wysokie ciśnienie wewnątrzgałkowe
•  spędzanie dużej ilości przed telewizorem
•  niewłaściwy dobór okularów lub soczewek
•  nieodpowiednia dieta
•  stres
•  częste stany zapalne
•  obciążenia genetyczne
•  cukrzyca
•  szkodliwe działanie promieniowania słonecznego
•  palenie papierosów
•  nadwaga
•  brak aktywności fizycznej
•  wysoki poziom cholesterolu
•  nadciśnienie tętnicze

To wszystko może mieć wpływ na ostrość naszego pola widzenia i rozwój choroby oczu. Jeśli zauważymy u siebie albo bliskiej nam osoby następujące objawy, to niezwłocznie należy umówić się na wizytę u okulisty.

Jak wygląda badanie wzroku?

Podstawowe badanie wzroku polega na sprawdzeniu ostrości widzenia w zależności od tego, w jakiej odległości znajduje się obiekt. Do tego badania wykorzystuje się dobrze znane każdemu tablice Snellena, na których znajdują się litery i cyfry o różnej wielkości. Zwykle po 40. roku życia większość osób potrzebuje tak zwanych okularów do czytania, ponieważ zdolność widzenia z bliska się pogarsza.

W przypadku badania do dali na tablicy mamy 11 rzędów znaków, a każdy kolejny rząd zawiera coraz mniejsze znaki. Z kolei w badaniu do bliży na tablicy znajdują się krótkie akapity tekstu. Badanie to zawsze wykonuje się oddzielnie na każde oko. Jedno oko zasłaniamy kartką bądź dłonią, jednak powinno być ono otwarte. Następnie lekarz powinien zbadać dno oka, oczodoły, gałki oczne, a także pole widzenia, widzenie barw oraz przedni i tylny odcinek oka.

U ludzi dorosłych  kontrolne badania okulistyczne powinny być wykonywane minimum co 2 lata.

Szczególnie po 40 roku życia, kiedy zaczynają rozwijać się takie choroby jak jaskra czy zwyrodnienie plamki żółtej (AMD). Jest to ważne, ponieważ początkowo choroby te nie zaburzają widzenia, jednak w późniejszym okresie mogą prowadzić do całkowitej ślepoty. Istnieją grupy ryzyka, u których takie badania powinny być wykonywane znacznie częściej, np. u chorych na cukrzycę, ponieważ są oni bardziej podatni na występowanie zmian na dnie oka, zaćmę czy jaskrę. U tych pacjentów ważna jest regularna kontrola poziomu cukru we krwi, gdyż utrzymanie go na odpowiednim poziomie może opóźnić proces chorobowy lub w ogóle nie dopuścić do powstania schorzenia. Częściej do okulisty powinni zgłaszać się także chorzy na choroby zapalne tkanki łącznej (choroby reumatyczne, choroby naczyń), schorzenia układu nerwowego (stwardnienie rozsiane), czy nowotwory. Również osoby starsze, po 60 roku życia, powinny zgłaszać się do kontroli co najmniej raz w roku, nawet gdy nie zauważają u siebie żadnych objawów.